Houtstroom en afvalwarmte

Afvalbedrijf HVC in Alkmaar heeft een nieuwe stap gezet in haar missie naar een duurzame samenleving. Inwoners uit 55 gemeenten leveren het houtafval waar een  gloednieuwe bio-energiecentrale stroom van maakt. Afvalhout als brandstof in plaats van fossiele brandstoffen, zoals olie, gas en kolen, betekent 100% groene energie opwekken.

In Nederland verwerken rond de 105 afvalverwerkers ons dagelijks afval. Nederland heeft voor bijna 80 procent van het afval een nuttige toepassing gevonden. Afgedankte producten worden geheel of gedeeltelijk hergebruikt (bijvoorbeeld lege flessen, papier en metalen uit auto's) of verbrand. De warmte die bij verbranding vrijkomt wordt zoveel mogelijk omgezet in energie voor bijvoorbeeld stadsverwarming. Slechts een klein deel van de afvalstoffen eindigt als nutteloze rest op de vuilstort. Een deel daarvan, bijvoorbeeld bouw- en sloophout, wordt nu nog naar het buitenland geëxporteerd. We hebben besloten dit houtafval te gebruiken voor een eigen bio-energiecentrale en er groene energie mee op te wekken, zegt projectleider Bas Kessel. Afvalhout is na bewerking een goede biobrandstof en omdat het niet meer getransporteerd hoeft te worden, neemt het milieurendement toe.

Zestigduizend huishoudens

De bestaande HVC-lijn van vier verbrandingsovens is goed voor het opwekken van 60 tot 70 megawatt elektriciteit, genoeg voor 130.000 huishoudens. De bio-energiecentrale die op 23 april officieel in gebruik is genomen, kan daar jaarlijks 25 megawatt groene stroom aan toevoegen, zegt Kessel. Daarmee kunnen we jaarlijks 60.000 huishoudens op CO2-neutrale wijze van stroom voorzien. De eerste plannen dateren uit 2004. Kessel: We hebben gekozen voor een gerenommeerde projectpartner, het Duitse Prokon Nord. Zij hebben in Duitsland al getekend voor 3 houtcentrales en hebben ook ervaring opgebouwd in andere vormen van duurzame energie. We hebben gekozen voor een 25 megawatt installatie omdat die past bij de beschikbaarheid van afvalhout hier in de regio, de wensen van de aandeelhouders en het type centrale dat geschikt is voor de verbranding van hout, de wervelbedverbranding. In Twente en Rotterdam worden ook bio-energiecentrales gebouwd, maar dit zijn zogenoemde roosteroven installaties. HVC is de eerste afvalhoutcentrale in Nederland die officieel in gebruik is genomen. Afgelopen februari hadden we een bedrijfsbeschikbaarheid van 91 procent en dat is precies de inzetbaarheid waar we naar streven.

Restwarmte voor AZ

In Nederland komt jaarlijks ongeveer 1 miljoen ton afvalhout vrij. De drie houtcentrales gezamenlijk kunnen 500.000 ton verstoken. Kessel: We verbranden hout dat wordt ingezameld als bouw- en sloopafval. Ook het hout dat apart op de afvalinzamelpunten van de aandeelhouders wordt aangeleverd wordt in de bio-energiecentrale verbrand. Dit zogenoemde B-hout, bouw- en sloopafval zoals oude kozijnen en deuren waar nog verf, lijm en glasresten aan zit, wordt bij recyclingbedrijf Sortiva eerst gesorteerd en daarna versnipperd. Het versnipperde hout slaan we op in een overdekte hal op ons terrein. In totaal komt jaarlijks ongeveer 200.000 ton B-hout beschikbaar in het verzorgingsgebied van HVC. Het hout wordt verbrand en met de warmte die daarbij vrijkomt maken we stoom, die in een stoomturbine wordt omgezet in elektrische energie. Dit is 100 procent duurzame energie omdat die is opgewekt met biobrandstoffen van de 2e generatie. Vergeleken met traditionele methoden van energie-opwekking reduceren we met de bio-energiecentrale de CO2-uitstoot met 110.000 ton per jaar. Naast elektriciteit levert de centrale warmte. Kessel: De restwarmte gaat naar bedrijven op het nabijgelegen bedrijventerrein Boekelermeer en het DSB Stadion, de thuishaven van de Alkmaarse voetbalclub AZ. Omdat er veel meer warmte beschikbaar is, zijn er plannen voor warmtelevering aan de binnenstad van Alkmaar en omliggende gemeenten.

Slib, riet en snoeiafval

De duurzaamheid van biobrandstoffen ligt onder vuur. De discussie spitst zich toe op het probleem dat de voedselproductie in gevaar kan komen als er gewassen worden verbouwd om er brandstof van te maken. HVC gebruikt nu alleen afvalhout als brandstof, mogelijk dat daar later andere vormen van biomassa bijkomen. We hebben onlangs een partnership met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) afgesloten, vertelt communicatiemanager Monic van Eerden. We onderzoeken of de biomassastromen die bij de activiteiten van HHNK vrijkomen, zoals het slibgranulaat van de slibdrooginstallatie, riet en snoeiafval, als meebrandstof voor de bio-energiecentrale gebruikt kunnen worden. De eerste resultaten zijn veelbelovend. Verder bekijken we of we het ontwaterde zuiveringsslib kunnen drogen met restwarmte die nu bij HVC vrijkomt en niet wordt benut. HHNK hoeft dan geen aardgas te gebruiken voor het drogen van het slib.

De samenwerking tussen HVC en HHNK wordt afgestemd met het Platform Biomassa, waar naast HHNK en HVC ook LTO en Energieonderzoek Centrum Nederland meedoen. Het Platform heeft tot doel duurzame oplossingen te zoeken voor organische afvalstromen uit de landbouw, de afvalwaterzuivering en het (vaar)wegenbeheer.

Meer informatie:
HVC, 072 5411311, www.hvcgroep.nl