Wateropslag in bodem ontlast riool

Onderzoek van Kennis voor Klimaat naar wateropslag in de bodem

Nederland zal steeds vaker te maken krijgen met extreme neerslag. De riolen kunnen forse hoeveelheden water in korte tijd niet verwerken en dat leidt tot overlast en gezondheidsrisico’s. Grootschalige wateropslag in de bodem biedt een oplossing, zo blijkt uit een proef in het Westland.

Dit artikel komt uit het boek ‘Klimaat en de stad’ van Kennis voor Klimaat en is speciaal bewerkt voor ChangeMagazine.nl. Kennis voor Klimaat heeft eind 2014 haar poorten gesloten. In negen boeken is een dwarsdoorsnede van alle kennis en ervaring die in de afgelopen jaren zijn opgedaan, weergegeven. In het boek over het thema Klimaatbestendige stad is het hele artikel te lezen. De boeken zijn digitaal te lezen op www.kennisvoorklimaat.nl/oogst

Jan Hofman van het KWR Watercycle Research Institute heeft onderzocht wat de beste manier is om overtollig regenwater op te vangen en hoe het daarna weer kan worden gebruikt. Hij concludeert dat wateropslag vooral zinvol is op grote schaal. “In iedere tuin een regenton is niet de oplossing”, zegt hij. “Zo’n ton is snel vol en de gebruiksmogelijkheden van het water zijn in huishoudens heel beperkt. Volgens het Nederlandse Drinkwaterbesluit mag opgevangen regenwater uitsluitend worden gebruikt voor het doorspoelen van toiletten.” Uit zijn uitgebreide literatuurstudie blijkt dat grootschalige wateropslag veel voordelen biedt, vooral als die in de bodem plaatsvindt. In het Westland is een demonstratieproject opgezet. Het mes snijdt daar aan twee kanten, zegt Hofman. “In natte periodes verdwijnt het water via een put naar de dieper gelegen zandlaag onder de kassen, in droge periodes wordt het opgepompt om de gewassen van water te voorzien.”

Stadse waterpleinen als buffer

Ook in steden kan ondergrondse wateropslag een goede oplossing zijn, meent Hofman. Waterpleinen kunnen daarbij dienen als buffer, een soort tussenstation. “Zeker bij extreme buien is de hoeveelheid water zo groot, dat het niet onmiddellijk via één put afgevoerd kan worden naar de ondergrondse opslag. Door het tijdelijk op te vangen in bijvoorbeeld waterpleinen voorkom je wateroverlast op straat.”

Volgens Hofman is ondergrondse wateropslag een kansrijke aanvulling op het huidige rioolsysteem. Het in de bodem opgeslagen water kan in droge tijden worden opgepompt voor allerlei toepassingen: de koeling van gebouwen, het schoonspoelen van straten, het bevloeien van parken en groenstroken of voor het blussen van branden. Of de ondergrond voor wateropslag geschikt is, zal per stad bekeken moeten worden, maar Hofman verwacht dat het op veel plaatsen mogelijk is, zelfs in gebieden met een hoge grondwaterstand door middel van diepinfiltratie: waterberging in de diepe ondergrond.

17 februari 2015

Graphic: Zinnebeeld