Perslunch ECN Brandstofmix in de energievoorziening

"Duurzaamheid moet betaalbaar zijn"

Het afgeslankte EnergieonderzoeksCentrum Nederland (ECN) gaat in antwoord op het nieuwe Haagse pragmatisme ten opzichte van duurzaamheid op zoek naar betaalbare duurzaamheid. "ECN heeft te maken met een nieuwe realiteit in Nederland. Ondanks de schijnbaar toegenomen scepsis bij maatschappelijke partijen blijft het onze plicht te wijzen op het gegeven dat er een relatie is tussen CO2-uitstoot en de opwarming van de aarde."

Door Maartje Smeets

Het landelijke klimaatjournaille rukte onlangs opnieuw uit om een presentatie van ECN, dit keer over 'brandstofmix in de energievoorziening', bij te wonen. Want hoewel het ECN een bezuiniging van 8 miljoen euro voor de kiezen kreeg en 96 fte moest ontslaan, blijft het onderzoeksinstituut toonaangevend als het gaat over onderzoek naar energievraagstukken.

Paul Korting, sinds december directeur van ECN, leidde de presentatie in met een toelichting over de houding en ambities van ECN ten opzichte van deze nieuwe realiteit.

"De houding die je nu in de maatschappij aantreft ten opzichte van duurzaamheid, is dat het vooral betaalbaar moet zijn. Dus gaat ECN op zoek naar betaalbare duurzaamheid. ECN worstelt tot op zekere hoogte wel met de Haagse scepsis over de opwarming van de aarde. CO2-uitstoot heeft minder prioriteit, is meer genivelleerd met andere prioriteiten. Het draagvlak voor investeringen in duurzaamheid is daardoor afgenomen."

Als gevolg van de bezuiniging gaat ECN zich concentreren op een aantal kernactiviteiten en expertisegebieden waarin het een sterke (inter)nationale positie heeft. Dit heeft tot gevolg dat een aantal onderzoeksthema's zullen moeten worden gestopt of overgedragen. In 2011 ligt de focus van ECN op versterking van de kernactiviteiten wind, zon, biomassa en procestechnologie.

Brandstofmix in de energievoorziening

De Nederlandse brandstofmix bestaat momenteel voor 9% uit hernieuwbare energie (voornamelijk windenergie en energie geproduceerd met afvalverbrandings-installaties).

Er zijn nu in Nederland 3 kolencentrales in aanbouw die in 2012 en 2013 in gebruik worden genomen. De oude centrales worden vanaf 2020 gesloten. TenneT investeert in de periode 2009-2020 voor ca. 5 miljard in de Nederlandse energie-infrastructuur. De energieproducenten geven in die periode 25 miljard uit aan nieuwe energiecentrales. Van dat bedrag wordt 8 miljard besteed aan in windenergie.

Diagram boven: energiemix in Nederland. Het lichtgroene deel is hernieuwbare energie.
Bron: ECN.

In Duitsland zijn alle plannen voor nieuwe kolencentrales geschrapt. België stevent af op een tekort aan productiecapaciteit. Groot Brittannie wil tot 2020 200 miljard pond investeren om het verouderde netwerk en de verouderde centrales te moderniseren. De financiering voor die grote investering is echter nog een probleem. Verder van huis is er op gebied van zonne-energie veel productie-capaciteit bijgekomen in China. Dat zorgt voor kostenreducties voor de aanschaf van zonnepanelen, ook in Nederland. De verwachting van ECN-onderzoekers is dat zonne-energie mede daardoor in Nederland voor 2020 concurrerend kan zijn met grijze stroom.

Nederland streeft ernaar het 'Powerhouse' van Noordwest Europa te worden: een netto-exporteur van energie. Via het EU Emissions Trading System is het mogelijk de nationale CO2-emissie op papier binnen de perken te houden. Feitelijk neemt de Nederlandse CO2-emissie de komende tien jaar toe door de komst van de nieuwe kolencentrales. Pas als de oude centrales gesloten worden zal de CO2-uitstoot weer dalen.

De nieuwe centrales hebben als voordeel dat ze flexibeler en beter regelbaar zijn dan de oude. Het is dus bijvoorbeeld mogelijk een groeiend aandeel biomassa mee te stoken. Fabrikanten van centrales houden rekening met de trend dat er een groeiend aandeel hernieuwbare energie zal zijn.

Roadmap 2050

De European Climate Foundation (ECF) heeft een Roadmap to 2050 opgesteld. De ECF is een opdrachtgever van ECN. De Roadmap stelt dat het mogelijk is om in de EU in 2050 80% van de energie uit hernieuwbare energie te halen.

Er valt nog veel energiewinst te halen op een strengere normering voor elektrische apparaten. Nieuwe technieken worden langzaam volwassen en commercieel inzetbaar. Het European Trading System zou een hogere prijs voor uitgestoten CO2 moeten hanteren, om besparing van uitstoot meer te prikkelen.

29 maart 2010

Dit artikel van Change Magazine is door onze eigen redactie vervaardigd. Het is vrij te gebruiken, gaarne met bronvermelding. U kunt zich ook gratis abonneren op Change Magazine. Het volgende nummer ontvangt u zonder kosten in de brievenbus.

Zoekwoorden: ECN, energievraagstuk, Paul Korting, energiemix