Grootste deel gletsjers Himalaya nog deze eeuw verdwenen

Het grootste deel van de gletsjers van de Himalaya - na de polen het grootste zoetwaterreservoir - zal deze eeuw nog verdwijnen. Dat voorspellen onderzoekers aan de hand van een computermodel. Niet alleen het landschap verandert ingrijpend, er zullen grote consequenties zijn voor de lokale bevolking.

Door Niels Waarlo

Wereldwijd smelten gletsjers door de opwarming van de aarde en dat is in de Himalaya niet anders. Een recent onderzoek naar de snelheid waarmee het in dit gebergte gebeurt, levert echter schokkende resultaten op: het grootste deel van de gletsjers zal deze eeuw nog verdwijnen, waarmee het grootste zoetwaterreservoir buiten de polen sterk aangetast wordt.

Modelleren

De onderzoekers baseren zich op een computermodel dat ze bouwden om de ijsafname tussen 1961 en 2007 te modelleren. Hiervoor gebruikten ze veldobservaties en data over temperatuur en neerslag in de regio. Vervolgens keken ze onder meer naar uit de lucht genomen beelden (remote sensing) om te controleren of het model kloppende resultaten oplevert. Dat bleek voor het grootste deel het geval.

Vervolgens runden ze het model om de toekomst te voorspellen voor acht scenario's met verschillende hoeveelheden opwarming en veranderingen in neerslag. Afhankelijk van deze parameters zal tussen de 70% en 99% van de gletsjers in de Himalaya verdwijnen voor het einde van deze eeuw, zo voorspelt het model. De reden is niet alleen dat het ijs smelt, maar ook het veranderen van de neerslagpatronen, waardoor er minder sneeuw valt op plekken waar dit noodzakelijk is.

Er zitten echter grote onzekerheden in het model, waardoor de resultaten nog onzeker zijn: dit zijn slechts eerste schattingen. Desondanks hoeven we volgens de onderzoekers niet te twijfelen aan de belangrijke conclusie dat het grootste deel van het ijs voor 2100 van de Himalaya verdwenen zal zijn.

Consequenties

Het is niet alleen een indicatie van het veranderende klimaat en een onomkeerbare verandering van het landschap; er zijn ook allerlei schadelijke gevolgen voor de bevolking. Zo kunnen er zogenaamde proglaciale meren ontstaan door het vele smeltwater, met een groot overstromingsgevaar als gevolg. Wanneer de meeste gletsjers eenmaal gesmolten zijn, zal er bovendien minder water zijn tijdens het droge seizoen, wat problemen oplevert voor onder meer landbouw, watervoorziening en elektriciteitsopwekking.

20 augustus 2015

Bronnen:
Shea, J.M., Immerzeel, W.W., Wagnon, P., Vincent, C., Bajracharya, S. (2015). Modelling glacier change in the Everest region, Nepal Himalaya. The Cryosphere

Press Release: Glacier changes at the top of the world – Over 70% of glacier volume in Everest region could be lost by 2100. European Geosciences Union

Foto: A. Ostrovsky