Het weer van de toekomst

Hoe ziet het weer van de toekomst eruit? Future Weather toont met weerkaarten hoe extreem het weer in de toekomst kan zijn. De kaarten laten zien waar beleidsmakers en planners rekening moeten houden.

Een superregenbui bij het plaatsje Hupsel, aangevoerd door tropische luchtstromingen, boeren die hun vee moeten evacueren tijdens een overstroming in het Groningse Noorderzijlvest. Het zijn dit soort extreme incidenten die onvermijdelijk tot onrust en vragen leiden: is dit een teken van klimaatverandering? Gaat dit in de toekomst vaker gebeuren?

Het project Future Weather verkleint de onzekerheden over ons toekomstige weer. Onderzoekers bekeken weerssituaties die grote maatschappelijke impact hebben, zoals de bui in Hupsel in 2010. Future Weather visualiseert ze met weerkaarten, die naast de weerkaarten van nu gelegd kunnen worden. Dit maakt in een oogopslag duidelijk hoe hevig een extreme bui in de toekomst kan zijn. De visualisaties van Future Weather zijn een aanvulling op de KNMI’14 scenario’s. “Een dergelijke extreme situatie zetten we in de context van het toekomstige klimaat. Dit levert een concreet weerbeeld op dat gebruikers, meer dan statistieken dat kunnen, inzicht geeft over extremen”, zegt onderzoeker Bart van den Hurk van het KNMI.

Ontwrichtend weer

Om de kennis inzichtelijk te maken voor de gebruikers, is onder meer uitgegaan van voorbeelden die breed uitgemeten zijn in de media zoals het extreme weer in Noorderzijlvest. “Future Weather heeft het bewijs geleverd dat hoog water op de Waddenzee door storm en veel neerslag in ons gebied relatief vaak samenvallen”, zegt Jan Gooijer van het waterschap Noorderzijlvest. Hevige neerslag, een verzadigde grond en hoge waterstand op de Waddenzee zorgden voor hoogwater op land.
Dorpen werden geëvacueerd, boeren moesten hun vee verplaatsen en delen van het Groninger museum werden ontruimd. De Gooijer: “Klimaatanalyses als die in Future Weather helpen bij het bepalen van de strategie en het nemen van de juiste maatregelen. Met de kennis gaan we de komende tijd aan de slag om meer bergingsgebieden aan te leggen, zodat we ons watersysteem volledig op orde hebben.”

Van den Hurk: “Door te kijken naar combinaties van extremen, kunnen we ons voorbereiden op situaties die we nog nooit hebben meegemaakt. Onze techniek om weersituaties in de toekomst te plaatsen, geeft een beter beeld van wat klimaatverandering in de praktijk betekent. We zijn een stap verder op weg naar het aanbieden van klimaatinformatie voor maatschappelijke gebruikers. Dat merken we bijvoorbeeld bij de case van Noorderzijlvest. Deze leidde niet alleen tot lokale discussies over normstelsels. Ook andere waterschappen komen nu met verzoeken over Future Weather.”