Een virtuele duik in het Great Barrier Reef

Een duik nemen in het Great Barrier Reef (Australië), het koraal bekijken en op zoek naar vissen: het is binnenkort ook van achter de computer mogelijk. De Universiteit van Queensland (Australië), Google en Catlin Group werken in het Catlin Seaview Survey samen om het rif met duizenden panorama-opnames in beeld te brengen.

Door Daniëlle van Gils

Robotcamera's maken de duizenden beelden van onderwaterbossen, -graslanden en
-rotsen, die vervolgens op internet vrij toegankelijk zijn via Google Oceans. Zo hoopt het onderzoek dat deze "virtueel duiken"-attractie mensen bewust kan maken van de ecologie in de diepzee, verbleking van koraalrif, de invloed van klimaatverandering op de oceanen en ook de voortplanting van bepaalde soorten ongewervelde dieren, die maar eens in de maand, met volle maan, paaien. "Dit is alsof je in 1800 in de Amazone zou zijn gegaan", vertelt Ove Hoegh-Guldberg, hoofd van het onderzoek en wetenschapper bij de Universiteit van Queensland, bij The Guardian. "Miljoenen mensen zullen in staat zijn om het leven, de wetenschap en de magie van de oceanen te beleven."

Het onderzoek wil onder meer de migratie en voortplanting van de reuzenmanta (een roggensoort), tijgerhaai en groene zeeschildpad volgen. Het gaat ook in op zeetemperatuur, mate van verkalking en koraalverbleking. Met alle uitkomsten hopen de wetenschappers een basis te leggen voor vervolgstudies over de precieze gevolgen van klimaatverandering op het rif.

De expeditie met robotcamera's begint in pas september 2012, maar van een zesdaagse pilotmissie zijn al wel afbeeldingen beschikbaar (op seaview.org). Bij die pilotmissie hebben wetenschappers nieuwe soorten dwergzeepaardjes ontdekt en koraalsoorten die nog niet eerder in die regio gezien zijn. En er zijn nog meer ontdekkingen mogelijk: 93% van het rif is onontdekt, omdat het te diep is voor scubaduikers [duikers met persluchtflessen op de rug].

Samenwerking met publiek

Het onderzoek schakelt ook de hulp in van het publiek, door te vragen om de hoeveelheid vissen op een plek te tellen en het koraal op te meten. "De sleutel is om de kloof tussen wetenschap en publiek te overbruggen. Dat is waar de rol van Google Oceans cruciaal is", vertelt Richard Vevers bij The Guardian. Vevers is oprichter van Underwater Earth, de organisatie die het duiken, de onderwatercamera's en het camerawerk voor zich neemt. Het onderzoek wil het wetenschappelijk werk bij miljoenen mensen voor het voetlicht brengen.

Een andere camera dan bij Google Street View

Van ondiepe riffen zijn de 360-graden-panorama's kleurvol; foto's van diepere riffen zijn minder kleurvol door gebrek aan licht op die diepte. Vooral het camerawerk bij het onderzoek is een grote uitdaging. De waterhelderheid, weinig lichtinval en vervorming van het licht onder water vragen om een andere camera dan bij Google Street View. Fotografen met een onderwater-specialisme hebben meegeholpen de camera's te ontwikkelen. Het resultaat is een ander soort panoramische camera dan die bij Street View.

01 maart 2012

Foto's: Seaview.org